ادبیات پایداری/ سلاح حنجرههای خونین برای فریادهایی جهانی
تاریخ انتشار: ۴ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۹۵۰۸۱
خبرگزاری فارس؛ حنان سالمی: ادبیات همیشه اولین و آخرین سلاح بشر برای فریاد بوده است. وقتی بخواهی بجنگی دیگر فرقی نمیکند در قاره آفریقا باشی یا امریکا. مسلمان باشی یا مسیحی و یهودی و بودایی و حتی لا دین! سفید پوست باشی یا سرخ و زرد و سیاه پوست. چون فریاد تنها به حنجرههای خونین نیاز دارد و خداوند هیچ گلویی را بی حنجره نیافریده!
ادبیات، وسیلهای مقدس است که فریادهای جغرافیاهای مختلف را به تمام گوشهای جهان میرساند تا بگوید انسانهایی در گوشهای، بدین گونه با رنج دست به یقه شدهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ما نیز برای فهمیدن بخشی از این رویای خیالانگیز، در یکی از روزهای سرد زمستانی، به همراهی جمعی از دوستداران ادبیات، با حاج محمود زهرتی، رزمنده، جانباز، نویسنده دفاع مقدس و یکی از پیشکسوتان ادبیات پایداری خوزستان به گفتوگو نشستیم تا برای ما تشنگان فریاد از ادبیاتی به نام پایداری سخن بگوید؛ ادبیاتی که در شرایط اختناق، استبداد داخلی، جنگ، اشغال نظامی، سرکوب آزادیهای اجتماعی، قانون ستیزی، قانون گریزی و ظلم نوشته میشود و با درونمایهای از جنس ایستادگی، پایداری را در جهان فریاد میزند.
فارس: سلام حاج آقا. در خدمتتان هستیم تا برای ما که در ابتدای راه ادبیاتیم از پایداری بگویید
زهرتی: سلام علیکم. آفرین بر شما که چراغ راه شهدا را روشن کردید. تمام دار و ندار ما از شهداست. و هر قدمی که در این راستا برداشته شود یک نور و تاریخ است که برای آیندگان ماندگار خواهد شد. بسیاری از تنشها، اغتشاشات و بحرانها در هر زمینهای میگذرند اما آنچه که میماند، صاف و زلال تفکر شهداست. آنچه که باقی میماند ایثار این بزرگواران است که یکی از ثمرات آن، محور مقاومت میباشد و مانند این اثرات فراوان است که نه تنها بر دنیای اسلام که بلکه بر تمام جهان اثر گذاشته است. بنابراین حرکت شما در مسیر ادبیات پایداری، مبارک است و یقین بدارید که شهدا ناظرند و برکتی نصیبتان میشود که به نسلهای بعدی نیز منتقل خواهد شد.
فارس: آیا گستره شهدایی که اشاره کردید در ادبیات پایداری تنها محدود به برحهی چند سالهی دفاع مقدس است؟
زهرتی: خیر. شما ببینید مگر چند نفر از شهدای کربلا آدمهای خاص بودند؟ شاید بگوییم ده یا پانزده نفر اما بقیهی شهدا شناخته شده نبودند و با این وجود، برکتی با ایثار خونشان نصیب شد که هزار و چهارصد سال است میدرخشند؛ هر سال بیشتر از سال قبل و اربعین تنها یک نمونه از آن است.
فارس: حاج آقا، آغاز ادبیات پایداری در خوزستان و نحوه ورود شما به این مقوله به چه صورت بود؟
زهرتی: سال 1359 وارد سپاه شدم. مسوول امور شهدای منطقهی هشت بودم. از همان لحظات اول، کار در موضوع شهدا آغاز شد و اولین حرکتها، تدوین زندگینامه و وصیتنامههای شهدا بود. خب طی این حرکت، بزرگان زیادی پرورش یافتند که یکی از آنها عبدالرضا حیاتی بود؛ البته درست است که در جهاد بود اما در جبههها حضور فعال داشت و سر و کلهی کسانی پیدا شد که واقعا نه تنها در ادبیات که در بقیهی مقولههای فرهنگی و هنری نیز استخوان خرد کردند. حرکت اندک اندک شکل گرفت. یادم میآید مقام معظم رهبری یک وقتی خطاب به منافقین فرموده بودند که «هنر را شما نمیخواهد یاد ما بدهید، ما هنر را در جبههها زیر توپ خمپاره و ترکشهای دشمن یاد گرفتیم.»
فعالیتهای ادبی و فرهنگی قبل از جنگ و با شروع انقلاب وجود داشت اما دفاع مقدس در مقوله هنر، اعم از کتاب، فیلم، نقاشی و ... جهش ایجاد کرد، موج ایجاد شد.
فارس: با گذشت چند دهه، ارزیابی شما از جایگاه فعلی ادبیات پایداری و به ویژه در خوزستان چیست؟
زهرتی: من از سال 1359 دست به قلم بردم و مطلبم در مجله سروش در ویژهنامه سال 1360 به چاپ رسید. از اینرو اینکه میگویم بچههای خوزستان مولفاند از سر تجربه است. شاید باورتان نشود، از سال 1360 در حوزه هنری با تک تک نویسندهها در ارتباط بودم و مطالبشان به دستم میرسید، بعضی از آنها شناخته شده نبودند، از شهرستان آمده بودند اما مشخص بود مولفاند؛ سبک مخصوص به خودشان را داشتند، قلم داشتند و نوشتههایشان هم چاپ میشد.
اما تا دور همیم یک درد و دل دارم و آن اینست که اگر انجمنی، پاتوقی منظم نداشته باشیم که نویسنده یا شاعر بداند که حداقل هر دو هفته یک بار در این کانون جلسه برگزار است و اساتید میآیند و نقد میکنیم و مینویسیم و میخوانیم، فعالیتمان جزیرهای خواهد بود. نه اینکه در حال حاضر پاتوق نباشد، خیر، پاتوق هست اما منظم نیست. میرا است. شاید تک و توک خروجی این جلسهها نویسنده داشته باشد اما اگر جلسات منظمی نباشد موج فراگیر ایجاد نمیکند. ماندگار نخواهد بود. نباید تنها به فعالیتهای مجازی اتکا کرد. جلسات حضوری تاثیرات شگرفی بر آینده ادبیات دارد.
فارس: چه چیزی باعث میشود در ادبیات پایداری، اثری شاخص به مرحله تولید و رونمایی برسد؟
زهرتی: فیلم اخراجیها چرا دیده شد؟ چون زاویهی دید متفاوتی داشت؛ قبل از این فیلم، کارهای طنز انجام شده بود اما هیچ کس جرات نمیکرد به این وسعت طنز به این موضوع بپردازد. به این وسعت وارد قضیه دفاع مقدس شد و موفق شد. الآن نمیخواهیم اثر را نقد کنیم اما زاویهی ورود، متفاوت بود. بیشتر سوژههای ادبیات پایداری و دفاع مقدس در خوزستان موجود است، سفرهای است که پهن است، چرا استفاده نمیکنید؟ نهادها و سازمانها چرا خوابند؟ دست و بال نویسندهها را باید گرفت و رشد داد. آقای مصطفی مستور هم از همین کنگرهی شهدا رشد کرد. و آثاری خلق شد که ماندگار بود، مانند کارهای آقای حبیب احمدزاده. کارهای درشتی بودند. اما با وجود اثرهای خوب، خیلیها نمی دانند این نویسندگان خوزستانیاند. خب این اشتباه است. صدا و سیما کجایی؟ چرا تبلیغ نمیکنیم؟
فارس: نقش انتشارات دولتی در دیده شدن آثار را بیشتر میبینید یا نویسندگانی که برای چاپ اثرشان به سراغ ناشرهای خصوصی رفتند؟
زهرتی: ببینید نویسنده وقتی اثرش را نوشت مثل غریقی است که هر چه به دستش رسید از آن آویزان میشود. چرا؟ چون میخواهد اثرش را چاپ و منتشر کند اما این بد است. اشتباه است. باید دنبال کار نویسنده بدوند. نهادهای دولتی باید بدوند دنبال نویسنده. باید منت او را بکشند. آثارش را چاپ کنند. نه اینکه نویسنده با هزار زحمت چاپ کند و بعد بگذارد توی کیفش و از این سازمان به آن سازمان و اداره دوندگی کند تا کتابش در جامعه مطرح شود. کجایند آن سازمانهای مبلغ؟ هیچ کدام نیستند. هر کدامشان گرفتار روزمرگیهای خودشان هستند.
فارس: کتاب حوض خون اولین کتاب خوزستانی بود که از دست رهبر تقریظ خورد؛ کتابی با موضوع ادبیات پایداری که شاخصهای مدنظر شما را در مجموع شامل میشود؛ در پایان گفتوگو چه نظری در رابطه با این اثر دارید؟ کتابی که مثال خوبی برای شروع گروهی در این عرصه خواهد بود
زهرتی: میبینید؟ این همان بروز و جریانی بود که گفتم باید بیشتر ایجاد شود. این کتاب، بروز یک قلم بود. شما تلاش کردید و یقینا تلاشی پشت آن بوده است. از حالا به بعد هم باید همین سعی و تلاش را در پیش گرفت و کتابهای بزرگ دیگری در حوزههای مختلف ادبیات و به ویژه ادبیات پایداری نوشت؛ باور کنید شهدا سبب برکت میشوند، کافیست جوانهای خوش ذوق و خوش قلم بسم الله بگویند.
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: ادبیات پایداری دفاع مقدس نویسنده کتاب ادبیات شرق ادبیات پایداری دفاع مقدس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۹۵۰۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کودکان با شعر زندگی موفقتری خواهند داشت
به گزارش خبرگزاری مهر، امیراسماعیل آذر نویسنده، پژوهشگر و استاد زبان و ادبیات فارسی میهمان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود و با حامد علامتی مدیرعامل کانون برای طراحی و اجرای برنامههای ترویج شعرخوانی و مشاعره در بین کودکان و نوجوانان گفتگو کرد.
امیراسماعیل آذر مجری برنامههای مشاعره محور صدا و سیما در این نشست به دعوت علامتی برای همکاری در حوزه پرورش استعدادهای ادبی و شعری کودکان و نوجوانان ایرانی و ترویج فرهنگ و زبان فارسی در بین بچهها پاسخ مثبت گفت و برای همکاری در این زمینه اعلام آمادگی کرد.
این شاعر و مترجم دیروز شنبه ۸ اردیبهشت و در جمع مدیران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با اشاره به اهمیت شعر و ادبیات در تربیت کودکان گفت: اگر شعر در وجود کودکان متمکن و جایگزین شود و بچهها با این مفاهیم آشنا شوند آنها در زندگی آینده انسانهای موفقتری خواهند شد. نتیجه یک بررسی گذرا نشان داد که این کودکان در زندگی خود انسانهای آرام و دور از خشونت بودند و آنان محصول شعرها هستند.
اسماعیل آذر ضمن اظهار خوشحالی از حضور در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بهعنوان یک مجموعه ریشهدار گفت: من یک معلم هستم و در دانشگاه تدریس میکنم اما در همه این سالها کانون همیشه یکی از محورهای ذهن من بوده و هر مجموعهای که پشتوانه نداشته باشد محکوم به فناست اما پشتوانه کانون اندیشمندان و شخصیتهای بزرگی هستند که سبب رشد این مجموعه شدهاند و اکنون ما زیر سایه آنها نشستهایم و حرف میزنیم.
وی با اشاره به تاریخ کهن قصه و قصهگویی در ایران گفت: در برخی از دورههای تاریخی و از زمان صفویه، قصهگویی به یک منصب تبدیل شد و در دوران قاجاریه هم ناصرالدین شاه، «قصهگو» یی ویژه داشته و فخرالدوله دختر او این قصهها را میشنیده و مینوشته است.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: آنچه امروز رایج است شعر است که در ایران پشتوانه دارد و در ضمیر ایرانیان نهفته است و همه ما با شعر بزرگ شدهایم. در حال حاضر هم با حرکتهایی که در حوزه ترویج مشاعره راه انداختهایم خوشبختانه تعداد کودکان و نوجوانان علاقهمند به شعر افزایش قابل توجهی داشته است. بچهها دوست دارند شنیده شوند.
اسماعیل آذر گفت: من کانون پرورش فکری را دوست دارم و معتقدم از آموزش و پرورش و صدا و سیما هم میتواند مهمتر باشد چرا که این مجموعه میتواند انسان بسازد در حال حاضر بسیاری از شعرهای بچهها محصول ذوق آنهاست نه دانش و تجربههای نو آنان، به همین دلیل باید بچهها را با شاعران قدیمی آشنا کنیم.
پیشنهاد این نویسنده و مترجم، راهاندازی جریان مشاعره در مراکز کانون سراسر کشور با استفاده از فناوریهای جدید و فضای مجازی بود و او اعلام آمادگی کرد تا مربیان کانون در زمینه آموزش شعر به بچهها تحت آموزش قرار بگیرند و شعرهای بسیار ساده و قابل فهم برای کودکان جمعآوری و منتشر شود.
برای نسل جدید باید از ابزار هنر و ادبیات مانند شعر، داستان و قصهگویی استفاده کنیم
در ادامه حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سخنانی از اسماعیل آذر بهعنوان یکی از قلههای مسلّم ادبیات و شعر نام برد و گفت: ما به دنبال این هستیم که از تجربههای ایشان استفاده کنیم و درخواست میکنیم در ساخت برنامههایی برای کودکان در حوزه شعر و شعرخوانی به ما کمک کنند.
وی افزود: برنامه ترویج شعرخوانی و مشاعره با سه سیاست محوری سال ۱۴۰۳ یعنی مرکز محوری، مخاطب محوری و نوجوان محوری کاملاً مطابقت دارد.
مدیرعامل کانون پرورش فکری با بیان این که کانون قصد ندارد گرفتار روزمرگی شود، گفت: قصد داریم در این حوزه کارهای ماندگاری را که شمولیت داشته باشد از خود به یادگار بگذاریم. برای نسل جدید باید از ابزار هنر و ادبیات مانند شعر، داستان و قصهگویی استفاده کنیم و البته ابزار رسانه که بسیار مهم است.
وی اهمیت ایجاد یک پیوست رسانهای برای تمامی برنامههای فرهنگی و هنری را یادآور شد و گفت: کودکان و نوجوانان امروز غرق در گوشی هستند و ما باید از ظرفیت رسانهها بهویژه رسانه ملی و فضای مجازی برای ترویج ادبیات استفاده کنیم.
علامتی با تاکید دوباره بر اینکه احیا کانون و بازگرداندن آن به دوران درخشان دهه ۶۰ و ۷۰ شمسی گفت: این امر تصمیمی راهبردی است و قصد داریم هر کار خوبی که انجام شده است ادامه دهیم و تقویت کنیم و اگر میبینیم کاری مناسب زمان فعلی نیست، حتماً تغییر خواهیم داد.
اعضا کانون پرورش فکری گنجینه همیشه درخشان عرصه هنر و ادبیات هستند
در ادامه محمدرضا کریمیصارمی معاون تولید کانون پرورش فکری گفت: اعضای کانون پرورش فکری به عنوان گنجینهای هستند که همیشه در رویدادهای هنری و ادبی و سینمایی کشور درخشیدهاند.
در ادامه سمیهسادات ابراهیمی مدیرکل حوزه مدیرعامل، روابط عمومی و امور بینالملل کانون پرورش فکری گفت: سیاست کانون گسترش زبان و ادبیات فارسی با بهرهگیری از خلاقیت و نوآوری است و ما در این زمینه از طراحی برنامههای ترکیبی برای کشف استعدادهای نوجوانان در قالبهای مختلف استقبال میکنیم.
در ادامه محمدحسین علیمددی دستیار رسانهای مدیرعامل کانون پرورش فکری از حضور اسماعیل آذر در کانون استقبال کرد و گفت: با حضور شما و از راه طراحی برنامههای تلویزیونی و بهرهگیری از قالبها و طرحهای گوناگون و جذاب، نشر کتاب و… میتوانیم به گسترش زبان و ادبیات فارسی کمک کنیم.
در ادامه مجتبی حاذق مدیر آفرینشهای ادبی و هنری کانون پرورش فکری گفت: طرحهای در دست اجرا این مجموعه مانند کارگاههای خوانش متن، یا پروژه استعدادیابی نوجوانان در قالب باشگاه ادبی قاف را ظرفیتهای مناسبی برای اجرای برنامه مشاعره است.
در ادامه عباس محمددینی مدیرکل نظارت بر انتشارات اظهار امیدواری کرد از دیدگاهها و مشورتهای اسماعیل آذر برای ایجاد بانک ایده انتشارات و نشر کتابهایی جذاب و موردپسند کودکان و نوجوانان در حوزه اساطیر و ادبیات کهن در کانون بتوانیم استفاده کنیم.
در ادامه مجتبی دانشور مدیرکل نظارت بر چاپ و توزیع محصولات کانون از ارائه بیش از یک هزار عنوان کتاب در سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران توسط کانون پرورش فکری خبر داد و گفت: امسال در نمایشگاه ۶ تا ۸ عنوان کتاب شعر نوجوان هم رونمایی میشود. سیاست کانون اکنون تجاریسازی محصولات و توزیع آن در همه فروشگاهها و کتابفروشیهای غیر کانون بوده است. مطمئن هستم با حضور آقای آذر انتشار این کتابها وضعیت بهتری پیدا میکند.
در پایان این نشست اسماعیل آذر با همراهی مدیرعامل کانون پرورش فکری از کتابخانه مرجع کانون بازدید کرد و به عضویت افتخاری این کتابخانه درآمد.
کد خبر 6091114 زینب رازدشت تازکند